Dziesięć spektakli, na które składają się najbardziej znaczące inscenizacje dramatu polskiego i obcego, w wykonaniu najlepszych zespołów teatralnych z całej Polski – przed nami XXII edycja Festiwalu Dramaturgii Współczesnej „Rzeczywistość przedstawiona”.
Na wydarzenie składają się też imprezy towarzyszące – w tym dyskusje z twórcami spektakli czy czytanie dramatów w wykonaniu młodzieżowych grup teatralnych.
„Rzeczywistość przedstawiona”… październik… to wyjątkowy czas, który już na stałe wpisał się w tradycję teatralną miasta Zabrze, ale nie tylko. To coroczna okazja do obejrzenia dobrych przedstawień i spotkania z uznanymi zespołami z całej Polski.
To także idealnie wykorzystana szansa artystycznej edukacji młodych widzów, od lat okupujących kasy, w oczekiwaniu na bilet, z którego ktoś zrezygnuje albo chociaż na wejściówkę.
– Wartością samą w sobie jest fakt , że przez tydzień w takim zagęszczeniu, teatr próbuje rozmawiać z młodzieżą o otaczającym ją świecie. To często jest obraz świata nieuładzonego, obraz drażniący i prowokujący, ale przecież wart zastanowienia. Młody widz uczy się w ten sposób, że w teatrze warto szukać nie tylko rozrywki i przyjemności, ale też zachęty do myślenia. Uczy się, a potem do teatru przychodzi z własnej woli. Nie tylko w czasie festiwalu – mówi Jacek Sieradzki, znany krytyk teatralny, który wielokrotnie zasiadał w Jury Festiwalu.
„Rzeczywistość przedstawioną” wymyślił nieżyjący już Stanisław Bieniasz, pisarz i dramaturg, a współtwórcami byli: Andrzej Lipski, aktor i wieloletni Dyrektor Naczelny i Artystyczny zabrzańskiej sceny oraz Bogdan Ciosek – reżyser.
Bieniasza szalenie interesowała współczesność i jej odbicie w sztuce. Wnikliwie przyglądał się polskim przemianom ustrojowym i obyczajowym, naszemu stosunkowi do historii, uczeniu się demokracji i potknięciom dnia codziennego.
Uważał, że teatr to jest dobre miejsce do dyskusji na te tematy, a dramaturdzy powinni o nich pisać. W Polsce nie było w tamtym czasie żadnego przeglądu sztuk współczesnych, zabrzański festiwal trafił więc na podatny grunt. Z drugiej strony pomysłodawcy i organizatorzy „Rzeczywistości przedstawionej” mieli świadomość, że ograniczenie się wyłącznie do dramaturgii polskiej nieomal z definicji ograniczy też siłę i znaczenie przeglądu. Ostatecznie festiwal prezentuje więc sztuki polskich i zagranicznych autorów, napisane po 1989 roku.
Festiwal, którego organizatorami są miasto i zabrzański Teatr Nowy, ukazuje jeden z nurtów współczesnego teatru. Nurt ukierunkowany na realizacje i interpretacje dramatu (polskiego jak i obcego) powstałego po 1989 roku, który stara się spełniać postulat „lustra rzeczywistości” i pokazywać człowieka w szerokim kontekście socjologicznym, obyczajowym, politycznym, religijnym.
Co roku do udziału w festiwalu zapraszane są najwybitniejsze polskie inscenizacje teatralne, które prezentowane są na scenie Teatru Nowego, jak również w obiektach postindustrialnych, charakterystycznych dla naszego regionu.
Festiwal ma charakter konkursu, a Jury oraz Jury „Młodych” decyduje o przyznaniu nagród w kilku kategoriach. Festiwal Dramaturgii Współczesnej oprócz spektakli konkursowych obfituje również w szereg imprez o charakterze edukacyjnym m. in. warsztaty dramatopisarskie i aktorskie, spotkania autorskie, wystawy plastyczne, prezentacje polskiego dramatu współczesnego przez młodzieżowe grupy teatralne, prezentacje miniaturek dramatu przeznaczone dla najmłodszego odbiorcy czytane w pobliskich ośrodkach edukacyjno – społecznych tzw. „Smykom rzeczywistość przedstawiona”, dyskusje widzów z twórcami przedstawień konkursowych i inne.
W tym roku do udziału w festiwalu organizatorzy zaprosili teatry m.in.: Nowy Teatr im. Witkacego ze Słupska, Teatr Bagatela z Krakowa, Teatr im. J. Szaniawskiego z Wałbrzycha, Teatr im. A. Fredry z Gniezna, Teatr Korez z Katowic, Teatr Dramatyczny im. Gustawa Holoubka z Warszawy, Teatr im. H. Modrzejewskiej z Zabrza oraz Teatr im. Stefana Żeromskiego z Kielc, Kompania Teatralna, oraz oczywiście Teatr Nowy z Zabrza.
XXII Festiwal Dramaturgii Współczesnej „Rzeczywistość przedstawiona” potrwa od 15 do 22 października. Tego dnia ogłoszony zostanie też werdykt jury w składzie Dorota Buchwald, Kamilla Baar, Łukasz Drewniak, Jacek Sieradzki oraz JURY „MŁODYCH”.
Pełen repertuar i bilety dostępne są na stronie: https://teatrzabrze.pl/festiwal-2023/
(żms)/UM Zabrze
fot. Karol Budrewicz/materiały Teatru Nowego w Zabrzu